Tarihi keşif: En büyük Kara Delik birleşmesi tespit edildi

LIGO-Virgo-KAGRA (LVK) işbirliği kapsamında çalışan uluslararası araştırmacılar, “GW231123” olarak adlandırılan bu birleşme ile birlikte 225 Güneş kütlesine sahip yeni bir kara deliğin oluştuğunu açıkladı. Bu birleşme, kara deliklerin birleşmesiyle oluşan en büyük kütleli yapı olarak tarihe geçti.

LIGO, ilk kez 2016’da kütle çekim dalgalarını tespit ederek Einstein’ın genel görelilik teorisine güçlü bir kanıt sunmuştu. Bu dalgalar, uzay-zaman dokusunda oluşan ve ışık hızında yayılan titreşimler olarak tanımlanıyor. LIGO’nun olağanüstü hassasiyetindeki dedektörleri, bu dalgaları ölçmek için kullanılıyor.

LIGO, İtalya’daki Virgo ve Japonya’daki KAGRA ile birlikte çalışarak LVK gözlem ağını oluşturuyor. İşte bu ağın Kasım 2023’te gerçekleştirdiği gözlem çalışmaları, tarihe geçen GW231123 olayının tespit edilmesini sağladı. Bu birleşmede çarpışan kara deliklerin kütleleri sırasıyla yaklaşık 100 ve 140 Güneş kütlesi olarak ölçüldü. Önceki rekor, 2021’de keşfedilen GW190521 olayına aitti ve birleşmeden sonra oluşan kara delik 140 Güneş kütlesindeydi.

GW231123’ü daha da dikkat çekici kılan unsur ise, her iki kara deliğin de neredeyse genel görelilik teorisinin izin verdiği maksimum hızlarda dönüyor olması. uzmanlar bu kadar hızlı dönüşlerin standart yıldız evrimi modelleriyle açıklanamayacağını ve bu gözlemin mevcut teorilere meydan okuduğunu belirtiyor.

Bilim insanlarının şu anki en güçlü tahmini ise bu kara deliklerin daha önce gerçekleşmiş başka birleşmelerden oluşmuş “ikinci nesil” kara delikler olduğu yönünde. Yani bu devasa yapılar, geçmişte daha küçük kara deliklerin birleşmesiyle meydana gelmiş olabilir.

Bu keşifin hem evrenin işleyişine dair bildiklerimizi hem de kara deliklerin evrimsel geçmişine dair varsayımlarımızı yeniden gözden geçirmemize neden olabileceği belirtiliyor.