Evrenin en eski kara deliği keşfedildi

Uluslararası bir gökbilimci ekibi, şimdiye kadar doğrulanan ve evrenin en eskisi olduğu düşünülen yeni bir kara deliği keşfetti. Büyük Patlama’dan sadece 500 milyon yıl sonra var olduğu tespit edilen bu devasa kara delik, kozmoloji teorilerini zorlayan gizemli bir galaksi türüne dair yeni ipuçları sağlayabilir.

The Astrophysical Journal Letters’ta yayımlanan araştırmada bilim insanları, merkezinde süper kütleli bir kara delik bulunan ve yoğun gaz bulutlarıyla çevrili CAPERS-LRD-z9 adlı uzak galaksiyi tanımlıyor. Yaklaşık 13,3 milyar yıl öncesine, yani evrenin bugünkü yaşının yalnızca %3’üne uzanan bu galaksi, James Webb Uzay Teleskobu sayesinde tespit edildi. CAPERS-LRD-z9, Webb’in görevine başladıktan sonra görüntülerde ortaya çıkan ve “küçük kırmızı noktalar” olarak adlandırılan gizemli galaksilerden biri.

Texas Üniversitesi Kozmik Sınırlar Merkezi Direktörü Steven Finkelstein, “Küçük kırmızı noktaların keşfi, JWST verilerinden gelen en büyük sürprizlerden biriydi. Hubble’da gördüğümüz galaksilere hiç benzemiyorlardı. Şimdi bunların nasıl oluştuğunu anlamaya çalışıyoruz” diyor.

Bu galaksiler, görüntülerde parlak kırmızı noktalar halinde beliriyor ve daha önceki teleskopların ne çözünürlüğü ne de hassasiyeti bu kadar uzak cisimleri tespit etmeye yetiyordu.Yapılan bu keşfin, evrenin erken dönemine dair mevcut teorileri değiştireceğine inanılıyor. Eğer bu parlaklık yıldızlardan kaynaklansaydı, bazı galaksilerin beklenenden çok daha hızlı büyüdüğü anlamına gelecekti. Ocak ayında yayımlanan geniş kapsamlı bir çalışma, bu nesnelerin büyük kısmında süper kütleli kara delikler bulunduğuna işaret etmişti. Ancak kesin kanıt şimdiye kadar eksikti.

Yapılan analizler sonucu kara deliklerin çevresindeki gaz bulutlarıyla etkileşiminden doğan kendine özgü ışıkları ortaya koyuyor. CAPERS-LRD-z9’da da bu ışık net şekilde gözlemlendi. Böylece bu galaksi, bu özelliğe sahip en erken dönem kara delik örneği oldu.

Araştırmaya göre, galaksinin merkezindeki kara delik Güneş’in kütlesinin 300 milyon katına kadar çıkıyor. Böylesine dev bir yapının evrenin henüz bu kadar genç olduğu bir dönemde var olması, kara deliklerin beklenenden çok daha hızlı büyüdüğünü veya başlangıçta tahmin edilenden çok daha büyük kütlelerle oluştuğunu gösteriyor. Gök bilimcilerin konu hakkındaki araştırmaları devam edecek.